Dementie kent verschillende soorten. Hieronder vind je de vier meest voorkomende en bekende soorten.

Ziekte van Alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Ongeveer 70 procent van de mensen met dementie heeft deze diagnose. De ziekte ontstaat waarschijnlijk door ophopingen van eiwitten in de hersenen, waardoor zenuwcellen minder goed met elkaar communiceren en uiteindelijk afsterven. Dit begint vaak in de buitenste delen van de hersenen. Geheugenproblemen zijn meestal het eerste signaal, gevolgd door moeite met dagelijkse handelingen en een afname van complexe denkfuncties.

Vasculaire dementie

Ongeveer 16 procent van de mensen met dementie heeft vasculaire dementie. Deze vorm ontstaat door een verminderde doorbloeding van de hersenen, vaak na beroertes, TIA’s of bij aandoeningen zoals hoge bloeddruk en diabetes. De klachten verschillen per persoon, afhankelijk van het getroffen hersengebied. Denk aan traagheid in denken en doen. Het verloop is grillig, met afwisseling van betere en slechtere dagen. Het geheugenverlies is minder opvallend dan bij de ziekte van Alzheimer.

Lewy body dementie

Lewy body dementie ontstaat door ophopingen van eiwitten in de hersenen, zogenaamde Lewy lichaampjes. Deze vorm wordt gekenmerkt door grote schommelingen in alertheid en geheugen. Iemand kan de ene dag goed aanspreekbaar zijn, en de volgende dag verward en stil. Daarnaast komen parkinsonachtige symptomen voor, zoals trillen en stijfheid. Visuele hallucinaties, vaak beangstigend, kunnen al vroeg in het ziekteproces optreden. Angst en verwarring zijn veelvoorkomende klachten.

Frontotemporale dementie (FTD)

Frontotemporale dementie komt vaak voor op jongere leeftijd, meestal tussen de 40 en 60 jaar. De ziekte tast het voorste deel van de hersenen aan, dat gedrag, emoties en taal aanstuurt. Hierdoor ontstaan veranderingen in persoonlijkheid, sociaal gedrag en spraak. Mensen kunnen ontremd raken of ander gedrag laten zien dat niet bij hen past. Geheugenproblemen ontstaan meestal pas in een later stadium. De veranderingen worden veroorzaakt door schade aan de hersencellen, niet door karakter.

Naast de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, Lewy body dementie en  frontotemporale dementie bestaan er ook andere vormen van dementie. Voorbeelden hiervan zijn het syndroom van Korsakov en dementie bij de ziekte van Parkinson.

Symptomen: hoe herken je dementie?

Symptomen van dementie verschillen per persoon. Hoe herken je dementie? Hieronder vind je een overzicht met de meest voorkomende symptomen.

• Geheugen en oriëntatie

‍Mensen vergeten recente gebeurtenissen, raken de draad van gesprekken kwijt en herhalen zichzelf vaak. Ook kan er verwarring ontstaan over tijd, plaats of wie iemand is.

• Taal en communicatie

‍Het vinden van woorden wordt moeilijker. Begrijpen, lezen en gesprekken volgen kost steeds meer moeite.

• Handelingen en planning

Dagelijkse taken zoals koken of aankleden verlopen niet meer vanzelf. Plannen en keuzes maken worden steeds lastiger, net als het nemen van initiatief.

• Gedrag en persoonlijkheid

Er kunnen grote veranderingen optreden in gedrag of karakter. Iemand wordt impulsiever, juist passiever of verliest het besef van wat gepast is. Ook het inzicht in de eigen situatie neemt vaak af.

• Lichamelijke signalen

Beweging wordt trager, spieren verzwakken en incontinentie kan optreden. Bij sommige vormen ontstaan ook trillingen of een stijve houding.

• Waarneming en omgeving

Er is vaak moeite met het herkennen van voorwerpen of gezichten, oriëntatie in ruimte of drukte. Soms ontstaan hallucinaties. Dit is vooral het geval bij Lewy body dementie, maar kan ook bij andere vormen voorkomen.

• Emoties en gedrag bij stress

Dementie kan leiden tot angst, somberheid of paniek. Door een verhoogde gevoeligheid voor prikkels reageren mensen sneller boos, verward of afwerend.

Casemanager dementie

Wanneer je te maken krijgt met dementie, komt er veel op je af. Wetten, regels en zorgmogelijkheden kunnen overweldigend zijn. Een casemanager dementie helpt hierbij. Dit is een vaste begeleider, ook wel dementieverpleegkundige of dementieconsulent genoemd, die er is voor zowel de persoon met dementie als voor naasten. Samen kijk je wat nodig is, vanaf het eerste vermoeden tot aan een opname of het levenseinde.

De casemanager geeft informatie over de ziekte, denkt mee over oplossingen en ondersteunt bij het regelen van zorg. Ook helpt diegene bij het aanvragen van indicaties en maakt moeilijke keuzes overzichtelijker. De casemanager komt thuis langs en is telefonisch bereikbaar voor advies en ondersteuning. Je hoeft geen diagnose te hebben om al contact op te nemen.

Thuis wonen met dementie, zolang het kan

Veel mensen met dementie wonen het liefst zo lang mogelijk thuis. Dat begrijpen we heel goed. Met hulp van naasten, ondersteuning van hulpmiddelen en zorg bij je thuis kan dat vaak ook nog een lange tijd. Maar soms komt er een moment waarop thuis wonen niet meer gaat. Dan zoeken we samen naar een fijne, nieuwe woonplek.  

We zorgen samen voor een vertrouwde omgeving, waarin we blijven aansluiten bij iemands manier van leven. Ook op onze zorglocaties blijven naasten een belangrijk onderdeel van de zorg.